Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2013

Προσωπική Ποιητική (Τα προσχήματα της δημιουργίας)



Αναβοσβήνει η κάθετη παύλα του κειμενογράφου ενοχλητικά μονότονα. Ό,τι πιο αγχωτικό μπορεί να παρατηρεί κανείς όταν θέλει να γράψει κάτι. Οτιδήποτε. Αν και το άγχος είναι υπερεκτιμημένο. Ειδικά όταν πρόκειται για άγχος δημιουργίας. Βασικά οι περισσότερες πράξεις μας είναι υπερεκτιμημένες, με μια σχέση που χαρακτηρίζεται από εκθετική αύξηση ανάμεσα στην αξία του στόχου και στην ψύχωση που παθαίνουμε με αυτόν.

Γιατί δημιουργούν οι άνθρωποι; Ακόμα καλύτερα, γιατί εκφράζονται εξ’ αρχής, είτε δια ζώσης, είτε μέσω μιας τέχνης στον κόσμο ολόκληρο; Από ανάγκη, θα απαντήσει εύκολα κανείς. Ανάγκη εκτόνωσης, ανάγκη υστεροφημίας, ανάγκη ναρκισσισμού. Κάποτε όμως προτιμούσαμε την “Δύναμη του Καλύτερου” ως αρωγό στις πράξεις μας. Τώρα πια, μας βασανίζει η “Ανάγκη του Ισχυρότερου”. Πρόκειται για παθολογική κατάσταση που σε καμία περίπτωση δεν ταυτίζει το “βέλτιστο” με το “ισχυρότερο”. Αφορούν τη σχέση μας με τον εαυτό μας.

Κάποτε, καθόμασταν σε ένα μπαρ με τους φίλους μας ή μόνοι, πάνω από μια λευκή σελίδα χαρτί, και θέταμε το ερώτημα «τι θα ήθελα να κάνω, τι θα ήθελα να είμαι, τι θα αγαπούσα να γίνω σε αυτό το κλειστό κουτί που με πέταξαν και ονόμασα “πλανήτη”;». Αυτή η ερώτηση σιγά σιγά, μες απ’ τα χρόνια που τρυπάμε και περνάμε, αντικαταστάθηκε σταδιακά από το εφιαλτικό «τι θα μου δώσει περισσότερη ισχύ, τι θα μου δώσει περισσότερη δύναμη για να αποκτήσω περισσότερα πράγματα από τους άλλους έτσι ώστε να νιώθω επιτυχία, να νιώθω αυτή την ψευδαίσθηση ανωτερότητας μέσα σε αυτό το χρυσό παλάτι που ονόμασα “πλανήτη”; ».

Ο Γάλλος συγγραφέας Charles Baudelaire λέει πως «η ζωή είναι ένα ατέλειωτο νοσοκομείο μέσα στο οποίο όλοι πεθαίνουμε από την επιθυμία να αλλάξουμε θέση. Άλλος πιστεύει ότι θα γιατρευτεί αν κάτσει δίπλα στο παράθυρο και άλλος θέλει να πεθάνει στα ζεστά πηγαίνοντας πιο κοντά στη σόμπα». Ίσως ήρθε η ώρα να αποδεχτούμε ότι θα πεθάνουμε ούτως ή άλλως, ότι αυτό ίσως είναι και κάτι καλό, ένα καταπληκτικό κίνητρο για να αρχίσουμε να εξερευνούμε αυτό το νοσοκομείο, έτσι όπως θα έκαναν μικρά παιδιά, ψάχνοντας την καλύτερη γωνία για να κρυφτούν ή το φωτεινότερο δωμάτιο για να κάτσουν μια στιγμή να δούνε λίγο φως. Αυτό δεν είναι αποσταθεροποίηση. Δεν υπάρχει εξ αρχής αδράνεια για να διατηρηθεί. Κάθε μας επιλογή είναι μια πτώση, κάθε μας προσπάθεια είναι ένα βήμα, είτε πέσουμε, είτε μείνουμε όρθιοι. Δεν είναι επικίνδυνο, δεν είναι θάνατος. Είναι ακριβώς το αντίθετο. Ένας άλλος ποιητής είχε πει κάποτε πως «θέωση είναι να μπορέσουμε να δούμε το κόσμο ξανά ως παιδιά, μέσα από το σώμα του ενήλικα». Έχουμε δρόμο ακόμα γι’ αυτό. Ας ενηλικιωθούμε πρώτα και ύστερα βλέπουμε για την Συνειδητή Αθωότητα.

Βέβαια όλα αυτά θα μείνουνε στα λόγια. Πάντα μένουνε στα λόγια. Οι πράξεις είναι πολύ δύσκολες για να πραγματοποιηθούν. Τα λόγια δεν κοστίζουν τίποτα μα κερδίζουν πολλά. “Συγγνώμη”, “σε μισώ”, “σε αγαπάω”, “βαριέμαι”, “βοήθεια”, “δεν μπορώ”. Τι κοστίζουν; Μια ανάσα και δύο δευτερόλεπτα, αλλά μπορούν να αλλάξουν την ζωή κάποιου. Ίσως γι’ αυτό γράφουμε τελικά. Γιατί κοστίζει λίγο αλλά μπορεί να αλλάξει ζωές. Κι ίσως, λέω ίσως, εκείνη η ζωή που θέλουμε απελπισμένα ν’ αλλάξει περισσότερο μέσω της δημιουργίας, να είναι η δική μας ζωή. Ας σταματήσουμε, λοιπόν, να κοιτάμε τα λόγια και ας εστιάζουμε στις πράξεις. Και για να κάνω την αρχή, καιρός να επιστρέψω στο άγχος μου επειδή δεν εργάζομαι αλλά αντί αυτού κάθομαι και λέω πολλά που κοστίζουν λίγο, ενώ κάνω ελάχιστα που κοστίζουν πιο πολλά από όσα δύναμαι να πληρώσω.

Γιώργος Χ. Στεργιόπουλος
30/10/2013

[Η φωτογραφία που συνοδεύει την ανάρτηση είναι του Γιώργου Χρηστάκη.]
[Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Φρέαρ, http://frear.gr/?p=2590 ]